غربالگری سرطان دهانه رحم
سرویکس (Cervix) یا دهانه رحم، ورودی رحم است که بالای واژن قرار دارد و غربالگری سرطان دهانه رحم برای شناسایی زودرس تغییرات سلولی که با گذشت زمان تبدیل به سرطان میشود حائز اهمیت است.
غربالگری شامل دو روش بررسی سلولها با آزمایش پاپ اسمیر به روش سنتی (لام) و روش مبتنی بر مایع liquid based که به بررسی ویروسی به نام ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) میباشد
سرطان زمانی اتفاق میافتد که ظاهر سلولهای دهانه رحم غیرعادی شده، به صورت غیر قابل کنترل رشد کرده و به بافتهای اطراف خود دست اندازی میکنند.
علت سرطان دهانه رحم
اکثر موارد سرطان سرویکس بعلت آلودگی با HPV ایجاد میشود. این ویروس میتواند باعث ایجاد سرطان در قسمتهای دیگر بدن مثل واژن، مقعد، دهان، گلو و ژنیتال خارجی مردان و زنان شود.
انواعی از ویروس که باعث ایجاد سرطان میشوند به عنوان نوع پرخطر شناخته میشوند. این ویروس که در طی رابطه جنسی از فرد مبتلا به فرد دیگر انتقال مییابد بسیار شایع است و اکثر افرادی که از نظر جنسی فعال هستند یک بار در طول عمر خود دچار این عفونت میشوند.
عفونت با این ویروس معمولا بدون علامت است و اکثرا خود به خود از بین میرود و یا باعث تغییرات خفیفی در سلولهای دهانه رحم میشود که بعد از پاک شدن ویروس از بدن این تغییرات هم بر میگردد و طبیعی میشود. عفونت با انواع پرخطر ویروس ممکن است از بین نرود و باعث تغییرات شدید سلولهای دهانه رحم و پیشرفت به سمت سرطان شود.
شرایط انجام پاپ اسمیر :
- بین روزهای 10 تا 18 سیکل قاعدگی بهترین زمان است
- 48 ساعت گذشته نزدیکی نداشته باشد .
- حداقل یک هفته قبل از پاپ اسمیر کرم واژینال استفاده نکرده باشد
چرا غربالگری سرطان دهانه رحم (سرویکس) مهم است؟
معمولا چیزی بین 3 تا 7 سال طول می کشد تا تغییرات درجه یک در سلول های دهانه رحم به سرطان تبدیل شود. با غربالگری می توان این تغییرات را قبل از اینکه به سرطان تبدیل شوند تشخیص داد و درمان کرد. خانم هایی که نتایج آزمایشات غربالگری شان نشان دهنده تغییرات با شدت و درجه پایین است باید به دفعات مورد آزمایش قرار بگیرند تا مشاهد شود که آیا سلول ها به حالت عادی و طبیعی برمیگردند یا خیر اما آن دسته افرادی که تغییرات شدید و با درجه بالایی دارند باید برای درمان و از بین بردن سلول ها اقدام کنند.
پاپ اسمیر (نمونه برداری از سلول های دهانه رحم)
غربالگری منظم می تواند به تشخیص و جلوگیری از ابتلا به سرطان دهانه رحم کمک زیادی کند. تست پاپ اسمیر توسط ماما انجام می شود و طی آن با استفاده از ابزاری به نام اسپکولوم واژن باز می شود تا ماما بتواند به دهانه رحم دسترسی پیدا کند. سپس از سلول های دهانه رحم نمونه برداری می کنند و آن را برای انجام آزمایشات و بررسی های بیشتر به آزمایشگاه می فرستند.
تکنسین های آزمایشگاه ظاهر سلول های نمونه را بررسی می کنند. غیر طبیعی بودن شکل و ظاهر سلول های دهانه رحم می تواند نشانه این باشد که سرطان دهانه رحم در مراحل اولیه قرار دارد که به آن مرحله پیش سرطانی گفته می شود. درمان زود هنگام می تواند این تغییرات سلولی را اصلاح و از برزو سرطان دهانه رحم پیشگیری کند.
پاپ اسمیر چطور انجام می شود؟
آزمایش پاپ اسمیر در مطب ماما انجام می شود و حدود 10 تا 20 دقیقه طول می کشد. برای انجام این آزمایش از شما خواسته می شود از ناحیه کمر به پایین لباس هایتان را بیرون بیاورید. سپس باید روی تخت دراز بکشید و زانوهایتان را خم کنید. در ادامه پاهای شما درون رکاب هایی قرار می گیرد تا زانوها شل و پاها از هم باز شود.
پس از اینکه همه چیز آماده شد، ماما وسیله ای به نام اسپکولوم را وارد واژن شما می کند. اسپکولوم دیواره های واژن را کاملا از هم جدا می کند و به این ترتیب ماما به راحتی می تواند دهانه رحم را مشاهده کند. موقعی که ماما اسپکولوم را وارد واژن می کند احتمالا در ناحیه لگن احساس فشار خواهید کرد. بعد از وارد شدن اسپکولوم، ماما با استفاده از یک برس نرم و یک قاشقک که به آن اسپاچولا گفته می شود از سلول های دهانه رحم نمونه گیری می کند. این کاراصلا ضرری برای شما ایجاد نمی کند بلکه موجب تحریک سیستم ایمنی سلول های دهانه رحم می شود که جلوی سلول های پیش سرطانی را هم میگیردکه نقش محافظتی از سلول های سرطانی دارد .
آیا غربالگری غیر طبیعی به معنای ابتلا به سرطان است؟
تست غربالگری غیر طبیعی به معنی این نیست که شما حتما سرطان دارید. اکثر این تغییرات سلولی به ویژه اگر خفیف باشد، مخصوصا در خانمهای جوان و سالم خود به خود با حذف ویروس از بدن، طبیعی میشود و تغییرات شدید هم حتی اگر برطرف نشود چند سال طول میکشد تا به سرطان تبدیل شود.
در برخی موارد نیاز به تکرار تست بوده و یا از روشهایی مثل کولپوسکوپی و نمونه برداری از دهانه رحم برای تایید استفاده میشود. کولپوسکوپی روشی است که بوسیله آن با بزرگنمایی، نمای دهانه رحم و واژن بررسی میشود و در جاهایی که مشکوک به تغییرات سلولی است نمونه برداری انجام میشود. تمامی این خدمات ومشاوره ها در مطبمان امکان پذیر می باشد که می توانید با ما در ارتباط باشید.