بارداری و مراقبت های دوران بارداری همراه یکدیگر هستند. ازجمله مراقبت­‌های سه ماه اول می­‌توان به آزمایش خون، معاینه فیزیکی، صحبت درمورد سبک زندگی و غیره اشاره کرد. مراقبت­ های دوران بارداری بخش مهمی از حاملگی سالم است. طی چند ویزیت اول باید انتظار موارد زیر را داشته باشید.

1. ویزیت سه ماهه اول

به‌­محض این­که متوجه شدید که باردار هستید، اولین جلسه­ ویزیت را برنامه‌­ریزی کنید. برای ویزیت اول وقت مناسب را تعیین کنید تا بتوانید درمورد سابقه­ پزشکی و هرگونه مشکل که ممکن است در این دوران با آن روبه­‌رو شوید صحبت کنید.

سابقه­ پزشکی

ممکن است پزشک درمورد موارد زیر از شما سوال بپرسد:

• چرخه قاعدگی ، سابقه­ بیماری زنان و حاملگی­‌های قبل
• سابقه­ پزشکی فردی و خانوادگی 
• مصرف دارو، شامل داروهای تجویزی، بدون نسخه یا مکمل
• سبک زندگی، شامل مصرف تنباکو، الکل و کافئین
• سفر به مناطقی که بیماری­‌هایی مانند مالاریا، سل، ویروس زیکا و غیره در آن شایع است.

معاینه­ فیزیکی

پزشک فشار خون، قد و وزن را اندازه می­‌گیرد و شاخص توده­ بدن را محاسبه می‌­کند تا مشخص شود برای داشتن حاملگی سالم وزنتان چقدر باید تغییر کند.

همچنین ممکن است ، معاینه­ فیزیکی انجام دهد. ازجمله، معاینه­ پستان، لگن، قلب، ریه و تیروئید. بسته به این که چقدر از آخرین باری که آزمایش پاپ اسمیر داده‌­اید می­‌گذرد،  پیشنهاد می­‌دهد این آزمایش را انجام دهید تا برای سرطان رحم مورد معاینه قرار بگیرید.

تست آزمایشگاهی

ممکن است در ویزیت اول از شما خون گرفته شود تا:

• گروه خونی مشخص شود: این مورد شامل وضعیت Rh می‌­شود. ضریب Rh نوعی خصوصیت ارثی است که به پروتئین خاص موجود در سطح گلبول قرمز مربوط می­‌شود. اگر Rh مادر منفی و Rh پدر مثبت باشد، در دوران بارداری باید بیشتر مراقبت باشید.
• هموگلوبین اندازه­‌گیری شود: هموگلوبین نوعی پروتئین سرشار از آهن است که در گلبول قرمز یافت می­‌شود و به سلول‌­ها اجازه می­‌دهد اکسیژن را از شش­‌ها به سایر اعضای بدن برسانند و دی اکسید کربن سایر اعضای بدن را به شش‌­ها برگردانند تا با بازدم از بدن خارج شود. پایین بودن هموگلوبین یا تعداد گلبول­‌های قرمز نشانه­کم خونی است. کم­‌خونی باعث احساس خستگی شدید می­‌شود و می­‌تواند روی حاملگی اثر بگذارد.
• ایمنی بدن دربرابر بیماری­‌های خاص بررسی شود: این مورد معمولا شامل سرخک و آبله­‌مرغان می­‌شود مگراین­که مدرک واکسناسیون یا ایمنی طبیعی در سوابق پزشکی قید شده باشد.
• بروز هرگونه عفونت و بیماری تشخیص داده شود: پزشک  پیشنهاد می‌­دهد برای تشخیص بیماری‌هایی مانند هپاتیت ب، سیفیلیس،  کلامیدیا و HIV (ویروسی که باعث بیماری ایدز می­‌شود) آزمایش خون دهید. 

2. ویزیت سه ماه دوم

مراقبت­‌ها در سه ماه دوم، شامل آزمایشات منظم و اندازه‌­گیری رشد جنین می­‎شود. هدف از انجام مراقبت­‌های لازم این است که مادر و جنین در طول این مدت سالم بمانند. پزشک ، زمان ویزیت­‌های سه ماه دوم را هر چهار هفته در میان تنظیم می­‌کند.طی ویزیت­‌های سه ماه دوم، می‌­توانید انتظار موارد زیر را داشته باشید :

• رشد جنین را تحت نظارت قرار دهد: پزشک می‌­تواند با اندازه گرفتن فاصله­ میان استخوان شرمگاهی تا بالای رحم (ارتفاع رحم)، رشد جنین را اندازه بگیرد. بعد از هفته­ بیستم، این اندازه اغلب معادل تعداد هفته­‌های بارداری منهای یا به اضافه­ 2 سانتی­‌متر است.
• صدای قلب او را بشنود: در ویزیت‌­های سه ماه دوم، می­توانید صدای قلب جنین را با استفاده از دستگاه داپلر بشنوید. دستگاه داپلر حرکت را تشخیص می‌­دهد و آن را به­‌عنوان صدا منتقل می­‌کند.
• حرکت جنین را ارزیابی کند: زمانی­‌که متوجه لگد زدن یا تکان خوردن جنین شدید، به پزشک اطلاع دهید. یادتان باشد مادر در زمان­‌های مختلف متوجه این حرکات می­‌شود و پیش‌­بینی حرکت جنین در این دوران معمولا غیر ممکن است. احتمالا از هفته­ 18 تا 20 بارداری برای اولین بار متوجه تکان خوردن جنین می­‌شوید.

آزمایش بارداری

طی سه ماه دوم، انجام انواع آزمایشات بارداری توصیه می­‌شود:

• آزمایش ژنتیک: برای معاینه­ بیماری­‌های ژنتیکی یا کروموزومی، مانند اسپینا بیفیدا یا سندرم داون، آزمایش خون تجویز می­‌شود. اگر نتایج غیرعادی یا نگران­‌کننده باشد، پزشک تست تشخیصی را پیشنهاد می­‌کند که معمولا آمنیوسنتز است. در این روش، از مایع آمنیوتیک نمونه­‌برداری می­‌شود.
• سونوگرافی جنین: سونوگرافی جنین یک روش عکس­برداری است که با استفاده از امواج صدا تصویر جنین در رحم را نشان می­‌دهد. متخصص به کمک سونوگرافی پیشرفته می­‌تواند آناتومی جنین را معاینه کند. از این طریق می­‌توانید جنسیت جنین را نیز مشخص کنید.
• آزمایش خون: ممکن است بین هفته­ 24 تا 28 بارداری برایتان آزمایش خون تجویز شود تا تعداد گلبول­‌های خون، میزان آهن و دیابت بارداری معاینه شود. 

3. ویزیت‌­های سه ماه سوم

مراقبت های دوران بارداری در این دوره شامل معاینه­ واژن برای بررسی وضعیت جنین می­‌شود.

آزمایش استرپ گروه ب

از جمله مراقبت های دوران بارداری در سه ماه سوم، غربالگری استرپتوکوک‌­های گروه ب (GBS) انجام می­‌شود. GBS نوعی باکتری است که به طور طبیعی در روده یا دستگاه تناسلی بزرگسالان وجود دارد و خطرناک نیست. اما نوزدانی که در زایمان طبیعی در معرض این باکتری قرار می­‌گیرند، دچار بیماری جدی می­شوند.

معاینه­ پوزیشن نوزاد

یکی از مهم ترین بخش های مراقبت های دوران بارداری در انتهای این دوره، این است که پزشک متخصص وضعیت قرار گرفتن جنین در رحم را معاینه می­‌کند تا ببیند سرش پایین آمده یا خیر.

در بارداری چه چیزهایی باید بخورم؟

داشتن رژیم غذایی سالم و متعادل در بارداری یکی از بهترین کارهایی است که میتوانید برای خود و کودکتان انجام بدهید. در دوران بارداری مراقب غذاهای زیر باشید:

• گوشت، تخم مرغ و ماهی. این غذاها اگر کامل پخته نشوند سلامت شما را به خطر می اندازند. همچنین نباید ماهی را بیش از دو تا سه وعده در هفته بیشتر استفاده کنید (کنسرو ماهی هم ماهی محسوب میشود). ماهی هایی مثل اره ماهی، کوسه، شاه ماهی خالمخالی (کینگ ماکرل) یا تاج ماهی (tilefish) نخورید. این ماهی ها مقدار زیادی جیوه دارند که میتواند به جنین در حال رشد آسیب برساند. اگر تن ماهی میخورید، تُن سبک (لایت تُن) بخورید. تن ماهی سبک از ماهی های خاصی تهیه میشود که گوشت تیره تر، بافت نرمتر و طعم بیشتری نسبت به تن سفید دارند.
• میوه ها و سبزیجات. همه نوع میوه و سبزیجات را باید پیش از خوردن خوب بشویید. تخته گوشت و پیشخوان آشپزخانه را تمیز نگه دارید.
• لبنیات. حداقل 4 وعده لبنیات در روز مصرف کنید تا کلسیم کافی برای خودتان و کودکتان داشته باشید. شیر غیر پاستوریزه یا هر گونه لبنیات غیر پاستوریزه و محلی هرگز مصرف نکنید. این محصولات ممکن است حاوی باکتریهایی باشند که عفونت ایجاد میکند.
• جایگزینهای شکر. بعضی از شیرین کننده های مصنوعی را به میزان اعتدال میتوان مصرف کرد از جمله اسپارتایم و ساکرالوز. اگر فنیل کتونوریا مصرف میکنید نباید اسپارتایم مصرف کنید.
• کافئین. روزانه بیشتر از یک یا دو فنجان قهوه یا نوشیدنی دیگر حاوی کافئین نباید مصرف کنید.

از مصرف دخانیات و الکل در دوران بارداری اکیدا خودداری کنید.

در هنگام بارداری، از مصرف الکل، مواد مخدر و سیگار دوری شود. احتمال بیش فعالی در کودکانی که مادرانشان در طول بارداری سیگار می‌کشند، دو برابر است.