بچه‌دار شدن اقدامی بزرگ و مهم است. اگر تصمیم شما برای داشتن فرزند قطعی است، برای گذراندن یک بارداری همراه با آرامش و در نهایت داشتن فرزندی سالم، لازم است اقدامات مهمی را پیش از باردار شدن انجام دهید. 

انجام معاینات پیش از بارداری

قبل از اقدام به بارداری بهتر است جهت انجام معاینات پیش از بارداری به پزشک مراجعه کنید. در جلسات معاینات پیش از بارداری پزشک سوابق پزشکی شخصی و خانوادگی، وضعیت فعلی سلامت شما، داروها و مکمل‌های مصرفی را بررسی خواهد کرد.

مصرف بعضی از داروهای مکمل ها در دوران بارداری خطرناک است و باید حتی پیش از تلاش برای باردار شدن متوقف یا جایگزین شود، زیرا برخی از این مواد در بافت چربی بدن ذخیره و مدتی باقی می‌ماند. پزشک همچنین دربارۀ رژیم غذایی، ورزش یا مصرف سیگار ، الکل و موتد مخدر با شما صحبت خواهد کرد. سپس برای بررسی وضعیت سلامت شما آزمایش‌هایی را درخواست خواهد داد،قرص های ویتامین برایتان تجویز خواهد کرد و از به روز بودن واکسیناسیون شما برای تعیین میزان ایمنی بدنتان در برابر بیماری‌هایی مثل آبله‌مرغان و سرخجه نیز اطمینان پیدا می‌کند.

درصورتی‌که به بیماری‌های مزمن نظیر آسم، دیابت یا فشار خون دچار باشید که پیش از بارداری قابل کنترل است، پزشک شما را به یک متخصص ارجاع خواهد داد. همچنین ممکن است معاینۀ لگن و زنان و تست پاپ‌اسمیر نیز انجام شود. 

انجام آزمایش‌های ژنتیک پیش از بارداری

اگرچه انجام آزمایش‌های ژنتیک پیش از بارداری اجباری نیست و هزینۀ زیادی نیز دارد، اما اگر سابقه‌ای از بیماری‌های ژنتیکی در خانوادۀ شما وجود دارد و می‌توانید هزینۀ این آزمایش‌ها را پرداخت کنید، بهتر است برای اطمینان از سلامت جنین خود آزمایش‌های ژنتیک پیش از بارداری را انجام دهید. پزشک قبل از درخواست آزمایش، شما را برای مشاورۀ ژنتیک می‌فرستد تا مشاورۀ لازم در اختیارتان قرار گیرد.

این آزمایش کمک خواهد کرد که بدانید آیا شما یا همسرتان حامل ژن بیماری‌های ارثی جدی مثل فیبروز سیستیک یا کم‌خونی داسی شکل هستید یا خیر. اگر هر دو نفر شما حامل ژن یک بیماری ژنتیکی باشید، فرزند شما به احتمال ۲۵ درصد به آن بیماری مبتلا خواهد شد. شما با مراجعه به متخصص ژنتیک دربارۀ بیماری‌های ژنتیکی که فرزند شما در معرض ابتلا به آنها قرار دارد، اطلاعات بیشتری به دست خواهید آورد و بر اساس آنها برای آیندۀ بارداری خود تصمیم‌گیری می‌کنید. شاید این آزمایش مهم‌ترین کاری باشد که برای اطمینان از سالم بودن فرزند خود انجام می‌دهید و می‌توانید تنها با ارائۀ یک نمونه بزاق دهان یا خون توسط خود و همسرتان، آن را انجام دهید.

مصرف ویتامین‌ها و فولیک اسید

شروع مصرف مکمل فولیک اسید پیش از بارداری و ادامۀ آن در طول دوران بارداری بسیار مهم است. با مصرف روزانه ۴۰۰ میکروگرم فولیک اسید حداقل به مدت یک ماه پیش از باردار شدن و طی سه ماهۀ اول بارداری می‌توانید احتمال ابتلای جنین به نقص‌های لولۀ عصبی مثل اسپینا‌بیفیدا را به میزان ۵۰ تا ۷۰ درصد کاهش دهید. مصرف فولیک اسید به پیشگیری از دیگر نقص‌های مادرزادی نیز کمک می‌کند. پزشک ممکن است قرص فولیک اسید یا مکمل‌های بارداری و مولتی‌ویتامین‌های بارداری را که حاوی میزان مناسبی فولیک اسید است برای شما تجویز کند.

بهتر است مصرف مولتی ویتامین ها را در دوران پیش از بارداری با هماهنگی پزشک مصرف کنید. دُز روزانۀ مولتی‌ویتامین مصرفی شما نباید بیشتر از ۷۷۰ میکروگرم رتینول (RAE) ویتامین A داشته باشد. مصرف بیش از حد ویتامین A باعث بروز نقص‌های مادرزادی در جنین می‌شود. مصرف ید نیز قبل از بارداری به سلامت جنینتان کمک خواهد کرد. با توجه به شیوع کم‌کاری تیرویید در ایران، بهتر است از مکمل‌هایی که حاوی ید است استفاده کنید.

همچنین با توجه به این موضوع که کمبود ویتامین D در بین ایرانیان، قبل از بارداری از کافی بودن این ویتامین در بدنتان اطمینان حاصل کنید. ویتامین D در جذب کلسیم و سلامت استخوان‌ها تأثیر زیادی دارد. اگر از مصرف یکی از مکمل‌هایتان مطمئن نیستید، از پزشک خود بخواهید یک مکمل مناسب برای شما تجویز کند.

پرهیز از محصولات دخانی و الکل

اگر سیگار می‌کشید یا مواد مخدر مصرف می‌کنید، الان زمان مناسبی برای ترک کردن آنهاست. بسیاری از تحقیقات نشان داده است که سیگار کشیدن یا مصرف مواد مخدر منجر به سقط جنین، زایمان زودرس و تولد نوزاد با وزنی کمتر از وزن طبیعی می‌شود. به خاطر داشته باشید که برخی داروها تا مدت‌ها پس از این که علائم آشکار آنها از بین می‌رود در بدن باقی می‌ماند.

همچنین نتایج تحقیقات نشان داده است که مصرف دخانیات باعث کاهش باروری در زنان و کاهش تولید اسپرم در مردان می‌شود؛ حتی قرار گرفتن در معرض دود سیگار نیز باعث کاهش باروری شما می‌شود. در این زمان باید از مصرف بیش از حد نوشیدنی‌های الکلی خودداری کنید.

متخصصان توصیه می‌کنند پیش از بارداری مصرف نوشیدنی‌های الکلی را کلاً کنار بگذارید، زیرا اثرهای مخرب مصرف الکل حتی به میزان بسیار کم نیز بر جنین کاملاً مشخص نیست. کنار گذاشتن عادت‌های ناسالم بسیار مشکل است. با پزشک خود مشورت کنید و از او بخواهید راهی برای ترک سیگار یا مواد مخدر به شما توصیه کند. مراجعه به مشاور، کلینیک‌های تخصصی ترک سیگار، الکل یا ترک اعتیاد و دیگر نهادهای مرتبط نیز می‌تواند در این رابطه به شما کمک کند.

تمرینات ورزشی برای تقویت عضلات

یک برنامۀ ورزشی برای خود تعیین و آن را دنبال کنید تا وقتی که باردار می‌شوید، بدن سالم و مناسبی داشته باشید. برنامۀ ورزشی صحیح شامل روزانه ۳۰ دقیقه یا بیشتر ورزش‌های ملایم مثل پیاده‌روی، دوچرخه‌سواری و بدن‌سازی در اغلب روزهای هفته است.

برای افزایش انعطاف بدن، ورزش‌های کششی یا یوگا انجام دهید تا برنامۀ ورزشی کاملی داشته باشید. ورزش کردن در زمان بارداری مشکلی ندارد بلکه توصیه نیز می‌شود، مگر این که پزشک شما را از ورزش کردن منع کرده باشد. 

رسیدن به وزن مناسب

 داشتن شاخص توده بدنی بسیار کم یا بسیار زیاد باعث می‌شود باردار شدن مشکل‌تر شود. تناسب اندام پیش از باردار شدن باعث می‌شود بارداری سالمی ‌داشته باشید. افرادی که شاخص تودۀ بدنی آنها بالاتر از حد طبیعی است، بیشتر در معرض عوارض مربوط به بارداری یا زایمان هستند و افرادی که شاخص تودۀ بدنی آنها کمتر از حد طبیعی است و وزن خود را تا زمان بارداری به حد طبیعی نمی‌رسانند، در معرض خطر زایمان نوزادانی با وزن کمتر از حد طبیعی هستند. با مشورت پزشک خود، بهترین روش را برای رسیدن به وزن طبیعی انتخاب کنید.

شما نیز میتوانید برای داشتن بارداری سالم و گرفتن مشاوره های لازم به صورت حضوری و غیرحضوری از ما دریافت کنید.